
Warto wiedzieć
Deflacja – co to takiego?
Pojęcie inflacji, czyli wzrostu cen, nie jest nikomu obce. Ale deflacja? To słowa dopiero niedawno pojawiło się powszechnie w serwisach informacyjnych. Co oznacza i z jakimi korzyściami bądź zagrożeniami się wiąże?
Inflacja to sytuacja, gdy ceny towarów i usług rosną. W efekcie, za tę samą kwotę pieniędzy po pewnym czasie można kupić mniej niż wcześniej (tzw. spadek wartości pieniądza, spadek wartości nabywczej). Wzrost na poziomie 1-2 proc. uważany jest za zjawisko pozytywne, pobudzające popyt. Wyższe wskaźniki inflacji są już niekorzystne dla gospodarki i wówczas bank centralny oraz rząd danego państwa podejmują działania mające ograniczyć tempo wzrostu cen.
Niekorzystny spadek cen
Deflacja jest przeciwieństwem inflacji. O deflacji mówimy, gdy ceny towarów i usług spadają, a więc wartość pieniądza rośnie. Na pierwszy rzut oka to zjawisko pozytywne – przecież każdy chciałby kupić za swoją wypłatę więcej niż wcześniej. Tak, o pozytywach można mówić, gdy spadek cen wiąże się z rozwojem technologii, obniżką kosztów produkcji
Gorzej, gdy niższe ceny wiążą się z nadwyżką oferowanych towarów i usług, która spotyka się z niewielkim zainteresowaniem ze strony kupujących. W tej sytuacji, producenci czy usługodawcy obniżają ceny, licząc, że skłoni to klientów do wydawania posiadanych przez nich pieniędzy. Założenie słuszne i skuteczne jeśli realizowane jest w krótkim czasie. Gorzej, gdy nie przynosi spodziewanych efektów i podejmowane są kolejne kroki do obniżenia cen. Widząc to, konsumenci wstrzymują się z zakupami, oczekują dalszych spadków cen, bo chcą kupić jeszcze taniej. W efekcie nakręca się niekorzystna spirala deflacyjna – wytwórcy muszą ograniczać produkcję, ciąć płace, zmniejszać zatrudnienie, a tym samym niepewni swojej przyszłości konsumenci odkładają zakupy na przyszłość.
Pół biedy, gdy zjawisko ma zasięg krajowy, bo producenci mogą szukać innych rynków zbytu i tym samym utrzymać zadawalający poziom produkcji gwarantujący osiąganie zysków. Gorzej, gdy deflacja ma zasięg globalny. Rosną wówczas zapasy surowców i niesprzedanych towarów u producentów, przedsiębiorcy mają kłopoty z regulowaniem swoich zobowiązań wobec dostawców, co może nawet zagrażać stabilności systemu bankowego. Dlatego wielu ekonomistów uważa, że deflacja jest nawet groźniejsza dla gospodarki od inflacji.
Zagrożenia dla państwa
Deflacja jest też zjawiskiem bardzo niekorzystnym dla budżetu państwa. Jest on przygotowywany w oparciu o określone założenia dot. wpływów z podatków bezpośrednich (PIT, CIT) oraz pośrednich (VAT). W sytuacji, gdy spadają ceny, zmniejszają się wpływy z podatku VAT, ale i podatki od zysków przedsiębiorstw (CIT) i dochodów osób fizycznych (PIT), które otrzymują niższe wynagrodzenia. W rezultacie państwo może mieć problem z regulowaniem wszystkich zaplanowanych wydatków – płace dla sektora budżetowego (np. oświata, policja, administracja rządowa), wydatki socjalne (np. zasiłki dla bezrobotnych i najuboższych), wydatki inwestycyjne (np. budowa dróg, linii kolejowych), inne zobowiązania.
Za stabilność systemu finansowego państwa i stabilny poziom cen odpowiada bank centralny danego państwa (w Polsce – Narodowy Bank Polski). To jego rolą jest podejmowanie różnych działań mających pobudzić popyt, skłonić przedsiębiorstwa do inwestowania a osoby fizyczne do zakupów. Jednym z możliwych kroków jest obniżanie stóp procentowych przez bank centralny, co prowadzi do spadku oprocentowania lokat (nie opłaca się trzymać na nich pieniędzy) oraz niższego oprocentowania kredytów. Niższe koszty pożyczania pieniędzy mają skłaniać do zaciągania kredytów i przeznaczania ich na wydatki, inwestycje.
Banki centralne mogą wręcz wprowadzić ujemne stopy procentowe. Oznacza to, że wpłacając pieniądze do banku przy ich wypłaceniu otrzymamy mniej, niż wpłaciliśmy. Sytuacja taka nie dotknęła jeszcze osób fizycznych – oprocentowanie lokat jest bardzo niskie, ale nadal dodatnie. Ujemne stopy procentowe wprowadzane są dość szybko na rynku międzybankowym. Ma to „odstraszyć” bankowców od bezpiecznego lokowania posiadanych nadwyżek środków na kontach w banku centralnym, a skłonić do stworzenia atrakcyjnej oferty kredytowej dla osób fizycznych i przedsiębiorstw.
Strefa Agenta
Masz pytania?
Skontaktuj się z nami!
Skontaktuj się z nami!
Kursy walut
Kurs walut Notowanie z: 2025-04-10 | |||
---|---|---|---|
USD | 3,8637 | 0.49% | 0.0191 zł |
EUR | 4,2644 | 0.41% | 0.0174 zł |
CHF | 4,5657 | 0.89% | 0.0411 zł |
GBP | 4,9722 | 0.15% | 0.0075 zł |
- Proszę wypełnić to pole
- Proszę wypełnić to pole
- Proszę wypełnić to pole
Nasi partnerzy





































