Nasza oferta
Rachunki, lokaty po śmierci właściciela
Wg różnych szacunków, w Polsce na kontach bankowych i w Otwartych Funduszach Emerytalnych może się znajdować kilkanaście mld zł, których właściciele nie żyją lub zapomnieli o swoich pieniądzach. Niedawno dokładną analizę pod tym kątem przeprowadzono w Finlandii. Po kontroli tamtejszego ministerstwa finansów okazało się, że na „zapomnianych” kontach znajduje się 80 mln euro!
Problem narasta wraz z rozwojem bankowości elektronicznej. Dawniej, gdy każda operacja była dokonywana w oddziale i dokumentowana papierowym potwierdzeniem, był namacalny dowód otwarcia rachunku, założenia. Nawet jeśli jej właściciel chciał ukryć pieniądze przed rodziną, to po jego śmierci bliscy znajdowali dokument bankowy i mogli w drodze postępowania spadkowego posiąść oszczędności.
Dziś wiele operacji bankowych, łącznie z zakładaniem lokat i inwestowaniem w fundusze inwestycyjne czy akcje, odbywa się drogą elektroniczną. W taki też sposób dysponent pieniędzy otrzymuje wyciągi z konta, informacje z banku. Jeśli nie powie o swoich oszczędnościach rodzinie, jeśli ta nie będzie miała po jego śmierci dostępu do jego poczty elektronicznej, informacja o zgromadzonych środkach może pozostać na zawsze tajemnicą.
Zresztą, zakładanie kolejnych lokat nie musi być związane z chęcią ukrycia pieniędzy przed rodziną. Może wynikać z korzystania z atrakcyjnych warunków oferowanych przez inny bank, obawy przed upadkiem danej instytucji finansowej (depozyty są objęte ochroną Bankowego Funduszu Gwarancyjnego do wysokości 100 tys. euro) czy też z przestrzegania zasady, że wszystkich środków nie powinno się trzymać w jednym rodzaju produktu, w jednym miejscu.
Prawo dziedziczenia
Środki zgromadzone w bankach czy w Otwartych Funduszach Emerytalnych podlegają dziedziczeniu, ale instytucje te nie mają obowiązku poszukiwania spadkobierców. Gdyby nawet taki obowiązek istniał, to nic by to nie zmieniło. Przecież dłuższy okres „bezruchu” na koncie lub nieodebranie pieniędzy po terminie zapadalności lokaty nie musi od razu oznaczać śmierci właściciela.
Takimi „zapomnianymi” pieniędzmi instytucja finansowa może swobodnie obracać dopóki nie zgłosi się osoba posiadająca dowody na prawo do ich dziedziczenia. Banki kategorycznie zaprzeczają, że po 10 latach „martwe” konto jest zamykane a pieniądze są traktowane jako własność banku.
Gdzie i jak szukać więc informacji o ewentualnych oszczędnościach pozostawionych przez zmarłego? Należy zacząć od przeszukania twardego dysku komputera, by prześledzić strony odwiedzane przez zmarłego, otrzymywaną przez niego korespondencję elektroniczną.
Kolejnym krokiem może być sprawdzenie Notarialnego Rejestru Testamentów. Sporządzanie testamentów nie jest zbyt popularne w naszym kraju, jeszcze mniej osób je rejestruje, ale nie zawadzi sprawdzić czy zmarły krewny nie był osobą zapobiegliwą i dokonał rejestracji. Wpis do rejestru jest bezpłatny, dobrowolny i ujawniany dopiero po śmierci twórcy testamentu (trzeba okazać akt jego zgonu). Wpisu dokonuje notariusz, na wniosek osoby, która sporządziła testament. Z Rejestru dowiemy się jedynie, jeśli testament istnieje, w której kancelarii notarialnej jest przechowywany. Nie poznamy jednak jego treści.
Taka konstrukcja prawna chroni przed poznaniem zawartości testamentu przez oszustów i ogranicza się ryzyko, że dokument pozostanie nieznany lub zostanie ujawniony z opóźnieniem. Warto wiedzieć, że polski Notarialny Rejestr Testamentów został połączony z podobnymi rejestrami funkcjonującymi w większości krajów Unii Europejskiej.
Szukanie w ciemno
Gdy ta droga poszukiwań nie da żadnych rezultatów, pozostaje „tropienie” korespondencji zmarłego. Powiedzmy szczerze, będzie to przypominało pracę detektywa. Być może zmarły złożył w swoim zakładzie pracy dyspozycję przelewania wynagrodzenia na konto, o którym nie wiemy, być może w rocznym zeznaniu podatkowym wskazał urzędowi skarbowemu numer nieznanego nam rachunku, na który miał być dokonywany zwrot nadpłaconego podatku. Nie można też wykluczyć, że w ZUS czy KRUS podał numer konta do wypłaty świadczeń. Dobrym tropem mogą być też informacje w profilach zmarłego na serwisach aukcyjnych, w sklepach internetowych itp. Nieocenionym źródłem informacji są karty płatnicze i kredytowe wskazujące instytucje finansowe, z których usług korzystał zmarły.
Istnieje jednak poważny problem. Nie można tak po prostu zapytać w banku, czy nasz krewny miał w danym banku jakieś produkty finansowe. Nawet okazanie aktu zgonu nie uwiarygodni naszego zapytania. Trzeba okazać sądowe postanowienie o nabyciu spadku lub notarialne potwierdzenie testamentu. Tyle tylko, że aby taki dokument otrzymać, sąd, prowadząc postępowanie spadkowe, musi wiedzieć o istnieniu oszczędności. I tak wracamy do punktu wyjścia.
Oczywiście z zapytaniem o istnienie konta, lokat, obligacji czy innych produktów należących do Jana Kowalskiego, do danej instytucji może wystąpić również sąd. Konieczne jest jednak wskazanie, do której instytucji ma być skierowane pytanie. Trudno wymagać, by sąd występował z nim do każdej z wielkiej liczby instytucji finansowych działających na rynku. Tak oto ponownie jesteśmy w punkcie wyjścia.
Komisja Nadzoru Finansowego dostrzega problem „martwych” kont czy „zapomnianych” pieniędzy” i podjęła przed kilku laty wstępne przygotowania do jego uregulowania. Gdy przyszedł kryzys finansowy prace zawieszono.
Od pewnego czasu trwają za to w Ministerstwie Sprawiedliwości prace nad stworzeniem Rejestru Rachunków i Polis (inwestycyjnych, emerytalnych, ubezpieczeniowych). Działania te mocno popiera Związek Banków Polskich, któremu zależy na zdjęciu wszelkich „podejrzeń” co do losów „zapomnianych” pieniędzy z banków. Powstaniem Rejestru zainteresowane są też służby skarbowe dążący do ściągnięcia wszelkich należności.
Spadkobiercy – legitymujący się prawomocnym postanowieniem sądowym o nabyciu spadku lub notarialnym poświadczeniem dziedziczenia, mieliby dostęp do rejestru za pośrednictwem notariusza.
Strefa Agenta
Skontaktuj się z nami!
Kursy walut
| Kurs walut Notowanie z: 2024-12-03 | |||
|---|---|---|---|
| USD | 4,0803 | 0.06% | 0.0024 zł |
| EUR | 4,2927 | 0.01% | 0.0004 zł |
| CHF | 4,6089 | 0.03% | 0.0012 zł |
| GBP | 5,1726 | 0.28% | 0.0145 zł |
- Proszę wypełnić to pole
- Proszę wypełnić to pole
- Proszę wypełnić to pole
Nasi partnerzy
