Nasza oferta
Na czym polega czynny żal podatnika
Nie złożenie deklaracji podatkowej lub nie zapłacenie należnego podatku w terminie nie zawsze oznacza poniesienie konsekwencji karno-skarbowych. Jeśli szybko wywiążemy się z zobowiązań wobec fiskusa i przyznamy się do nieprawidłowości, czyli wyrazimy tzw. czynny żal, to możemy uniknąć kary. Ważne, by działać szybko, zanim urząd skarbowy zauważy niedopatrzenie.
Terminowe i rzetelne regulowanie wszelkich zobowiązań wobec fiskusa, to jeden z podstawowych obowiązków obywatelskich. Mowa zarówno o daninach związanych z działalnością gospodarczą, jak i tych dotyczących osób fizycznych. Te ostatnie najczęściej mają do czynienia z podatkami przy składaniu rocznego zeznania podatkowego, które trzeba przekazać do 30 kwietnia, a gdy data ta przypada w dzień wolny, do pierwszego dnia roboczego po niej.
Dodajmy, że pisząc o obowiązkach podatkowych mamy na myśli nie tylko te wyżej wspomniane, ale i wszelkie inne należności, np. podatek od darowizn, najmu mieszkania, opłaty związane z zawieraniem różnego rodzaju umów cywilnych itp.
Kara zależna od wielkości przewinienia
Za niedopełnienie obowiązków wobec fiskusa grozi kara, której wysokość uzależniona jest od wysokości uszczuplenia podatkowego. Gdy jest ono niewielkie, nie zapłacony podatek nie przekracza pięciokrotności minimalnego wynagrodzenia za pracę, mówimy o wykroczeniu skarbowym, które może być ukarane grzywną (od 1/10 do dwudziestokrotności minimalnego wynagrodzenia za pracę), mandatem karnym (od 1/10 do pięciokrotności minimalnego wynagrodzenia za pracę) lub wyrokiem nakazowym (od 1/10 do dziesięciokrotności minimalnego wynagrodzenia za pracę).
Przy większych stratach budżetu państwa mamy do czynienia z przestępstwem skarbowym, które jest zagrożone nie tylko karą finansową, ale i możliwością pozbawienia wolności. Zasady ustalania kary pieniężnej w przypadku przestępstw skarbowych są dużo bardziej dotkliwe dla podatnika i uzależnione od jego sytuacji finansowej oraz rodzinnej, a także postawy w trakcie postępowania karno-skarbowego (np. współpracował z inspektorami, czy może ukrywał dokumenty, próbował mataczyć). Karę wymierza sąd, określając liczbę stawek dziennych (od 10 do 720) i wysokość każdej z nich (od 1/30 do czterystukrotności minimalnego wynagrodzenia za pracę.
Przyznanie się do błędu, czyli czynny żal
W pewnych sytuacjach możliwe jest uniknięcie kary. Trzeba jednak samodzielnie powiadomić służby skarbowe o błędzie lub zaniechaniu, wytłumaczyć wszystkie okoliczności związane z popełnieniem czynu zabronionego.
Artykuł 16 paragraf 1 kodeksu karnego skarbowego mówi, że nie podlega karze za przestępstwo skarbowe lub wykroczenie skarbowe sprawca, który po popełnieniu czynu zabronionego zawiadomił o tym organ powołany do ścigania, ujawniając istotne okoliczności tego czynu, w szczególności osoby współdziałające w jego popełnieniu.
Z dobrodziejstw czynnego żalu nie skorzysta osoba, która zorganizowała i kierowała przestępczą działalnością; poleciła wykonanie zabronionej czynności osobie od siebie uzależnionej lub nakłaniała kogoś do popełnienia wykroczenia bądź przestępstwa skarbowego w celu skierowania wobec niej oskarżeń o ten czyn.
Kiedy można skorzystać z czynnego żalu?
Sprawca przestępstwa lub wykroczenia skarbowego może złożyć czynny żal w konkretnych sytuacjach:
nie złożył zeznania podatkowego w terminie,
- nierzetelnie prowadził księgi rachunkowe,
- nierzetelnie wystawiał faktury,
- nie zapłacił lub zapłacił nieodpowiedni podatek dochodowy (PIT lub CIT) lub podatek VAT,
- bezprawnie stosował obniżone stawki VAT,
- bezprawnie stosował zwolnienie VAT,
- zataił przed organem podatkowym prawdziwe rozmiary prowadzonej działalności gospodarczej,
- wyłudził zwrot należności celnej,
- wyłudził pozwolenie celne.
Czynny żal może być także wykorzystany do zawiadomienia urzędu skarbowego, że w złożonym w terminie zeznaniu podatkowym pominęliśmy dochody z jakiegoś źródła lub popełniliśmy inne istotne błędy. W takiej sytuacji należy dołączyć korektę zeznania oraz uregulować należny podatek wraz z odsetkami za zwłokę.
Czynny żal będzie skuteczny, tylko wtedy, gdy przyznanie się do popełnienia wykroczenia lub przestępstwa skarbowego nastąpi zanim naczelnik urzędu skarbowego lub urzędu celno-skarbowego stwierdzi jego popełnienie lub przed rozpoczęciem przez organa ścigania czynności zmierzających do wykrycia czynu zabronionego (na przykład przeszukania pomieszczeń, czynności sprawdzających czy kontroli).
Złożenie czynnego żalu wyjątkowo możliwe jest także po rozpoczęciu czynności przez organ ścigania, jeśli to on dostarczył podstaw do wszczęcia postępowania w sprawie wykroczenia lub przestępstwa skarbowego.
Do kogo i w jakiej formie wyrazić czynny żal?
Czynny żal można wyrazić pisemnie, ustnie lub w formie elektronicznej.
W pierwszym przypadku pismo należy skierować do naczelnika urzędu skarbowego lub celno-skarbowego, opisać w nim wszystkie okoliczności sprawy i własnoręcznie podpisać. Gdyby dokument trafił do niewłaściwego urzędu, to pismo zostanie przesłane do właściwego organu.
Zgłoszenia ustnego można dokonać w urzędzie skarbowym i z tej rozmowy winien zostać sporządzony przez urzędnika protokół.
Czynny żal można także złożyć za pośrednictwem ogólnej skrzynki e-PUAP właściwego urzędu skarbowego lub urzędu celno-skarbowego, a także swojego uwierzytelnionego konta w e-Urzędzie Skarbowym. Pismo złożone przez Internet musi być podpisane podpisem kwalifikowany, profilem zaufanym lub podpisem osobistym.
Niezależnie od formy czynnego żalu w treści zawiadomienia powinna się znaleźć informacja czy złożyliśmy zaległe zeznanie podatkowe i/lub uregulowaliśmy nie zapłaconą w terminie należność. Jeśli jeszcze do tego nie doszło, to trzeba określić, w jaki sposób i w jakim terminie zobowiązanie zostanie uregulowane, np. kiedy będzie zapłacony zaległy podatek, złożona deklaracja podatkowa.
Nie obowiązują żadne konkretne terminy, kiedy takie pismo lub ustne zawiadomienie powinno zostać złożone. Najważniejsze, by zostało ono przekazane zanim skarbówka zauważy braki i rozpocznie postępowanie wyjaśniające.
Przepisy nie przewidują żadnych terminów dla rozpatrzenia zawiadomienia o popełnieniu czynu zabronionego. Po otrzymaniu go urząd skarbowy może uznać je za skuteczne i odstąpić od wymierzania kary (nie ma obowiązku informowania podatnika o tym fakcie) lub nieskuteczne (wszczynane jest postępowanie zgodne z zasadami kodeksu karnego skarbowego).
Okoliczności łagodzące
Przyznanie się do niedopełnienia obowiązków ma decydujące znaczenie dla oceny działania podatnika przez urzędników. Dobrze jest też opisać okoliczności, które sprawiły, że doszło do takiej sytuacji. Może to być, przykładowo, zaświadczenie o pobycie w szpitalu, pokazujące, że niedociągnięcie miało charakter incydentalny, wynikający ze szczególnej sytuacji w jakiej się znajdowaliśmy. Takie swoiste usprawiedliwienie może sprawić, że procedura czynnego żalu zostanie zastosowana nawet w wtedy, gdy służby skarbowe rozpoczęły już postępowanie wyjaśniające.
Najlepiej jednak unikać zwracania na siebie uwagi fiskusa działaniami niezgodnymi z prawem. Konieczność składania wyjaśnień z pewnością jest stresująca, a obowiązek zapłaty odsetek za zwłokę rodzi niepotrzebne koszty. Lepiej więc skrupulatnie i w terminie rozliczać się z wszelkich należności wobec fiskusa.
Dodajmy, że chęć dokonania korekty w prawidłowo złożonym zeznaniu nie wymaga korzystania z czynnego żalu. Wystarczy złożyć ponownie druk, zaznaczając, że jest to korekta poprzedniego i wskazując czego zmiana dotyczy.
Strefa Agenta
Skontaktuj się z nami!
Kursy walut
| Kurs walut Notowanie z: 2024-10-29 | |||
|---|---|---|---|
| USD | 4,0251 | 0.11% | 0.0044 zł |
| EUR | 4,3542 | 0.15% | 0.0064 zł |
| CHF | 4,6472 | 0.24% | 0.0113 zł |
| GBP | 5,2243 | 0.16% | 0.0083 zł |
- Proszę wypełnić to pole
- Proszę wypełnić to pole
- Proszę wypełnić to pole
Nasi partnerzy
